Phong Tục Cúng Ông Táo Về Trời Ngày 23 Tháng Chạp

Ngày 23 tháng Chạp (tháng 12 âm lịch) hàng năm là ngày "Tết ông Táo", một trong những tín ngưỡng quan trọng và lâu đời, báo hiệu Tết Nguyên Đán đang đến rất gần.

Nguồn Gốc và Sự Tích Táo Quân

Theo tín ngưỡng dân gian Việt Nam, Táo Quân (hay Vua Bếp) bao gồm ba vị thần (2 ông, 1 bà) trông coi việc bếp núc, nhà cửa của mỗi gia đình. Hàng năm, cứ vào ngày 23 tháng Chạp, các vị Táo Quân sẽ cưỡi cá chép hóa rồng lên Thiên đình để bẩm báo với Ngọc Hoàng tất cả những việc tốt, xấu của gia chủ trong một năm qua.

Sự tích này nhắc nhở mỗi gia đình phải sống lương thiện, giữ gìn nếp nhà hòa thuận, êm ấm.

Nghi Lễ Cúng Ông Táo

Lễ cúng tiễn ông Táo thường được thực hiện vào trưa hoặc chiều ngày 23 tháng Chạp.

1. Dọn Dẹp Bếp Núc

Trước khi cúng, các gia đình thường dọn dẹp bếp thật sạch sẽ, gọn gàng. Đây là hành động thể hiện sự tôn kính đối với các vị thần bếp và cũng là để chuẩn bị cho năm mới.

2. Mâm Lễ Cúng

Mâm cỗ cúng ông Táo không cần quá cầu kỳ, chủ yếu thể hiện lòng thành. Lễ vật thường bao gồm:

• Mũ Táo Quân: Ba chiếc mũ (hai mũ ông có cánh chuồn và một mũ bà không có cánh chuồn).
• Vàng mã: Tiền vàng, áo giấy...
• Mâm cỗ mặn: Gà luộc, xôi, giò, canh măng... hoặc mâm cỗ chay tùy gia đình.
• Cá chép: Lễ vật không thể thiếu.

3. Ý Nghĩa Của Việc Thả Cá Chép

Sau khi cúng xong, gia chủ sẽ mang cá chép (thường là 3 con cá sống) ra sông, hồ, ao để thả. C�� chép được xem là "phương tiện" để Táo Quân lên trời.

Hành động này mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, thể hiện mong muốn Táo Quân sẽ "báo cáo" những điều tốt đẹp, đồng thời cũng là một nét đẹp văn hóa thể hiện tinh thần hòa hợp với thiên nhiên.

Lưu ý xanh: Khi thả cá, nên chọn nơi nước sạch và thả nhẹ nhàng. Tuyệt đối không vứt cả túi nilon xuống nước để bảo vệ môi trường.

Nghi lễ cúng ông Táo là một phong tục đẹp, thể hiện triết lý sống của người Việt: luôn có sự giám sát của thần linh, từ đó tự răn mình sống tốt hơn và hướng về một năm mới an lành, hạnh phúc.